Varis tedavisinin amacı, etkilenen toplardamarları etkisiz hale getirmek ve kanın daha sağlıklı damarlar üzerinden dolaşımını sağlamaktır.
Orta ve kalın varislerin tedavi edilmesi, genellikle hem estetik hem de sağlık açısından önerilen bir yaklaşımdır.
Geçmişte, varis tedavisi için cerrahi yöntemler (ameliyatlar) uygulanırken, günümüzde birçok ameliyatsız veya minimal invaziv tedavi seçeneği bulunmaktadır.
İzmir’de ameliyatsız varis tedavisi düşünüyorsanız, Op. Dr. Haluk Çekmeceli, gibi bir uzmandan hizmet almak önemli bir adım olabilir. Ücretsiz muayene imkanı ile sorularınızı sormak ve tedavi seçenekleri hakkında bilgi almak, tedavi sürecini daha iyi anlamanıza yardımcı olabilir. WhatsApp hattımızdan da bize ulaşabilirsiniz. Klinik bilgileri için iletişim sayfasına göz atınız. https://wa.me/905422955254
Varis Nedir?
Bacaklarda damar genişlemesi ve dolaşım sorunlarına yol açabilen bir durumdur. Genellikle bacaklarda görülen bu durum, kılcal damarlar, orta boy ve kalın varisler olarak sınıflandırılır. (1)
Bu tür varisler, cilt altındaki yüzeyel toplardamarlarda kapakçık yetmezliği nedeniyle ortaya çıkabilir ve bacaklarda şişme, ağrı, kaşıntı gibi rahatsızlıklara yol açabilir.
Kılcal Damarlar: 1-2 mm gibi çok ince damarlar olup cilt yüzeyine yakındır. Genellikle “örümcek ağı” olarak adlandırılan kırmızı veya mor renkteki damarlar şeklinde belirirler.
Orta Boy Varisler (Vertiküler): 2-3 mm düzeyinde olup kılcal damarlara göre daha büyük ve derin damarlardır. Bu damarlar genellikle bacaklarda ve uyluklarda bulunur.
Kalın Varisler (Varikoz Ven): Bacaklarda şişmiş, kıvrılmış ve mavi veya mor renkte görünen damarlardır. Bu damarlar, dolaşım sorunlarına yol açabileceği için sağlık açısından ciddi bir sorun olabilir.
Varis Neden Olur?
Genetik Yönü: Aile geçmişi, varis gelişme riskini etkileyebilir. Eğer ailenizde damar genişlemesi hastalığı olan varsa, sizin de risk altında olmanız daha olasıdır. (2)
Yaşın İlerlemesi: Yaş ilerledikçe, damarların elastikiyeti azalacak ve kapakçıkların bozulması daha kolay hale gelecektir.
Cinsiyet: Kadınlar, erkeklere göre daha yüksek risk içermektedir. Hormonal değişiklikler, hamilelik ve menopoz gibi faktörler damarlarda olumsuz etkiye neden olmaktadır.
Hamilelik: Gebelik sırasında artan kan hacmi ve damarlarda oluşan baskı, kapakçıkların bozulmasına yardımcı olmaktadır.
Fazla Kilolu Olmak: Normalin üzerinde olan kilolarımız, maalesef burada da sorun olarak karşımıza çıkmaktadır. Bacaklara ekstra baskı yapması nedeniyle basınç artışı ve kapakçıkların zorlanmasına neden oolur.
Uzun Süre Ayakta Kalma veya Oturma: Uzun süre ayakta durmak veya oturmak, bacaklardaki kanın yukarı doğru pompalanmasını zorlaştırabilir ve böylece yine kapakçıkların fazladan zorlanmasına ve dayanamayarak bozulmasına sebebiyet verebilir.
Hareketsiz Yaşam Tarzı: Yürüyüş ve spor ile birlikte kan akışı hızlanmakta ve kaslar daha etkili çalışmaktadır. Bunun tersi halinde yani hareketsiz bir yaşam halinde ise maalesef kaslar güçsüzleşecek ve uzun süre kullanılmayan bir otomobil gibi yerinde çürümeye başlayacaktır.
Hormonal Değişiklikler: Doğum kontrol hapları veya hormon replasman tedavisi gibi hormonal tedaviler de yine riski artırmaktadır. Kadınlarda sık görülmesinin nedenleri böylece ortaya çıkmaktadır.
Sigara İçmek: Sigara içmek, damar duvarlarını zayıflatarak zamanla sorun olacaktır. Aynı zamanda akciğer kanseri açısından da büyük risk olduğunu hatırlatmak istiyorum.
Yüksek Topuklu Ayakkabılar: Sürekli yüksek topuklu ayakkabılar giymek, bacak kaslarının düzgün çalışmasını engelleyebilir, bu nedenle sppor ve düz ayakkabılar hem yürüyüş açısından hem de hastalık riskinin önlenmesi açısından önerilir.
Önceki Damar Problemleri: Daha önce venöz tromboz veya başka damar problemleri geçirmiş kişiler de risklidir.
Yukarıda bahsi geçen etkenler, olası nedenlerdir. Ancak her insanın durumu farklıdır. Damar genişleme riskleri kişiden kişiye değişebilir.
Varis Belirtileri Nasıl Anlaşılır?
Gözle Görülebilen Damarsal Değişiklikler:
Koyu mavi veya mor renkte belirgin damarlar, genellikle bacaklarda veya ayak bileklerinde görülür. (3)
Bacaklarda Ağrı ve Ağırlık Hissi:
Bacaklarda ağrı, yanma veya ağırlık hissi, özellikle uzun süre ayakta kaldığınızda veya oturduğunuzda ortaya çıkabilir.
Bacak Kaşıntısı:
Damar genişlemesinin etkilediği bölgelerde kaşıntı hissi olabilir.
Şişlik ve Ödem:
Bacaklarda şişme, özellikle günün ilerleyen saatlerinde veya uzun süre ayakta kaldıktan sonra ortaya çıkabilir.
Gece Krampları:
Bacaklarda gece krampları, varislerin neden olduğu dolaşım sorunlarının bir belirtisi olabilir.
Cilt Değişiklikleri:
Dolaşım sıkıntısı ile ilişkili olarak ciltte renk değişiklikleri veya deri döküntüleri olabilir.
Derin Damar Trombozu Belirtileri:
Bazı durumlarda, daha ciddi bir durum olan derin damar trombozunu tetikleyebilir. Bu durumda aşırı bacak şişliği, ağrı ve sıcaklık artışı gibi belirtiler görülebilir.
Yorgunluk:
Bacaklarda sürekli yorgunluk hissi, damar genişlemesinin neden olduğu kan akışı problemlerinin bir sonucu olabilir.
Hastalık belirtileri kişiden kişiye değişebilir ve bazı insanlar belirtileri daha şiddetli yaşarken diğerleri daha hafif belirtilerle karşılaşabilirler.
Varis Nasıl Geçer?
Kesin çözüm için tedavi olunması gerekir. Bunun dışında yapılacak uygulamalar, hastalığın ilerlemesini yavaşlatmak ve neden olduğu şikayetleri azaltmaya yöneliktir.
Konservatif Tedavi Yaklaşımları:
Varis Çorabı: Kompresyon çorapları, bacaklardaki kan akışını desteklemek ve şişmeyi azaltmak için kullanılır.
Düzenli Egzersiz: Bacak kaslarını güçlendiren ve kan dolaşımını artıran egzersizler şikayetleri azaltmaya yardımcı olur.
Bacakların Yükseltilmesi: Bacakları kalpten yüksekte tutmak, kanın bacaklardan daha iyi geri dönmesine yardımcı olabilir.
İlaç Tedavileri:
Doktorunuz, varislerin semptomlarını hafifletmek için Daflon vb. ilaç tedavileri önerebilir. Bu ilaçlar ödem ve iltihaplanmayı azaltabilir.
Varis Tedavisi Nasıl Yapılır?
Ameliyatsız tedavi yöntemleri oldukça fazladır. Örmeğin, lazer, radyofrekans, skleroterpi veya yapışma herbiri farklı bir uygulamadır. (4)
Lazerle Varis Tedavisi: Bu tedavi, varislerin iç yüzeyini hedef alarak damarı kapatmayı amaçlar. Lazer veya radyofrekans enerjisi, özel bir cihaz aracılığıyla cilt yüzeyinden damara iletilir ve damar içinde ısınma sağlar. Bu ısınma, damarın kapanmasına ve kanın daha sağlıklı damarlar üzerinden dolaşmasına neden olur.
Köpükle Varis Tedavisi (Skleroterapi)
Skleroterapi işlemi için özel bir damar içi ilaç hazırlanır. Bu ilaç, damarların iç yüzeyine uygulandığında damarı tahrip ederek kapatır.
Skleroterapi işlemi sırasında ince bir iğne kullanılır. İğne, etkilenen damara enjekte edilen sklerozan adı verilen ilacı taşır.
Skleroterapi işlemi sonrasında, bacakların üzerine baskı yapmak amacıyla elastik bandaj veya kompresyon çorapları kullanılır. Bu, damarın kapanmasını ve kanın daha sağlıklı damarlar üzerinden dolaşmasını destekler.
Yapıştırma Yöntemi
Medikal yapıştırıcılar kullanılarak gerçekleştirilen bir tedavi yöntemidir ve Endovenöz Lazer Ablasyon (EVLA) veya Radyofrekans Ablasyon gibi invazif olmayan bir prosedürle birleştirilir.
Tedavi alanı lokal anestezi ile uyuşturulur. Bu, hastanın ağrı veya rahatsızlık hissetmesini önler. Bu yapıştırıcılar, damar içine enjekte edilir ve damarın iç yüzeyini kaplar.
Yapıştırıcı madde, damarın iç yüzeyini kaplayarak damarı kapatır. Bu işlem, damarın işlevini sona erdirir ve kanın daha sağlıklı damarlar üzerinden dolaşmasını sağlar.
Varis Çorabı Ne İşe Yarar?
Hastalığın tedavisinde yani hastalığı ortadan kaldırmak için herhangi bir etkisi yoktur. Bu nedenle, kullanmadan önce ne işe yaradığını, ne için kullanacağınızı bilmelisiniz. İlerleyen vakaların oluşturduğu şikayetleri azaltma ve hastalığın kısmen de olsa ilerlemesinin önüne geçmek için kullanılır. (5)
Kan Dolaşımını İyileştirme: Varis çorapları, bacaklardaki kan dolaşımını iyileştirerek kanın daha iyi geri dönmesine yardımcı olur. Bu, bacaklardaki şişmeyi azaltabilir ve bacak ağrısı ve yorgunluğunu hafifletebilir.
Varislerin İlerlemesini Engellemek: Damarların genişlemesini veya ilerlemesini engellemeye yardımcı olabilir. Hastalığın daha da kötüleşmesini önleyebilir.
Semptomları Azaltma: Bacaklardaki şikayetleri azaltabilir. Özellikle bacaklarda ağrı, kramp, şişme veya kaşıntı gibi semptomlar yaşayan insanlar için rahatlatıcı olabilirler.
Varis Tedavisi Öncesi ve Sonrası Kullanım: Bazı durumlarda, edavisi öncesi veya sonrası kullanılabilir. Bu, cerrahi sonrası şişliği azaltmaya veya cerrahi öncesi damarların hazırlanmasına yardımcı olabilir.
REFERANSLAR
- Callam, M. J. (1994). Epidemiology of varicose veins. Journal of British Surgery, 81(2), 167-173.
- Campbell, B. (2006). Varicose veins and their management. Bmj, 333(7562), 287-292.
- Bradbury, A., Evans, C., Allan, P., Lee, A., Ruckley, C. V., & Fowkes, F. G. R. (1999). What are the symptoms of varicose veins? Edinburgh vein study cross sectional population survey. Bmj, 318(7180), 353-356.
- Marsden, G., Perry, M., Kelley, K., & Davies, A. H. (2013). Diagnosis and management of varicose veins in the legs: summary of NICE guidance. Bmj, 347.
- Palfreyman, S. J., & Michaels, J. A. (2009). A systematic review of compression hosiery for uncomplicated varicose veins. Phlebology, 24(1_suppl), 13-33.